lunedì 14 settembre 2009

Lìtera a sa polìtica: "Sa limba sarda motore de isvilupu"

Custa lìtera est istada mandada dae su Comitadu pro sa limba sarda (1.664 iscritos a oe) a su Presidente de sa Giunta regionale Ugo Cappellacci, sa Presidente de su Consìgiu regionale Claudia Lombardo, a s'Assessore a sa Cultura Lucia Bayre, a su Presidente III Commissione Programmatzione e bilànciu Paolo Maninchedda e a su Presidente VIII Commissione Cultura Attilio Dedoni


Sende chi torrat a comintzare s’atividade legislativa e de guvernu de sa Regione sarda, e prus a notu s’aprovu prevìdidu de su pianu regionale de Isvilupu, su Comitadu pro sa limba sarda oferit a s’atentu bostru una filera de cunsideros e de propostas.
In su programma de su Presidente Cappellacci est istada prevìdida un’àndala noa subra sa base de tres momentos pretzisos in sa lògica e in su tempus: “su momentu identitàriu, su pianu de Isvilupu nou, su de torrare a iscrìere sas règulas cun sa reforma de s’Istatutu ispetziale e s’organizatzione noa de sa regione”. De custa manera sunt istados leados a preferu, a manera programmàtica, sos temas de sa limba, de sa cultura e de s’identidade ca sunt “fatores de distintividade” e ca dant importu de giudu a sos temas de s’arraighinadura de su sentidu de apartenèntzia.
In su Pianu regionale de isvilupu, a su chi connoschimus, non b’at peruna referèntzia a una polìtica linguìstica chi potzat, gasi comente est prevìdidu in su programma eletorale, fàghere profetu a s’isvilupu de sa terra nostra. E puru, in su programma sunt prevìdidos, a manera crara, “intzentivos pro sa valorizatzione de sa limba e de sa cutura chi favoressant s’editoria, sas artes, sos assòtzios, su marketing, sa comunicatzione, s’informatzione e ogni atividade chi sustèngiat sa sienda identitària de sos sardos”.
Inoghe no est difìtzile a cumprèndere duas voluntades: su de regulare cun polìticas adeguadas siat sa limba siat sa cultura de sos sardos e su de las fàghere, s’una e s’àtera, sugetos e ogetos de economia. Sa polìtica de s’assistèntzia a sa limba e a sa cultura no est istada in de badas, in su tempus coladu. At produidu resurtos de primore, finas si una teoria betza e sena fundamentu subra sa limba comente epifenòmenu de sa cultura, belle che unu sutaprodotu suo, at in fines custrintu sa limba sarda a èssere bortadura de prodotos in italianu e no at avaloradu meda sa limba comente sienda etotu.
Bidu chi, gasi comente si cumprendet dae su programma eletorale, si cheret annoare su chi finas a como est istadu fatu, su Comitadu pro sa limba sarda, aprètziat chi su primu passu detzisivu siat a reconnòschere, printzipiende dae su Pianu regionale de isvilupu, sa potentzialidade chi tenet sa limba sarda,e paris cun issa sa cultura de sa Sardigna, pro favorèssere sa crèschida econòmica e sotziale de s’Ìsula. In Europa bi sunt esèmpios de custas potentzialidades, si sunt favorèssidas dae una polìtica linguìstica pretzisa e non destinada a abarrare in s’oru de sa cultura, in sas fainas de polìtica econòmica.
Semus cumbintos chi est a sighire, adatende·los a sa realidade nostra e a custos tempos de resursas menguantes, sos esèmpios de sa Catalùnnia, de sos Paisos bascos, de sa Galìtzia, pro mentovare sos prus famados. Pro custu, su Comitadu pro sa limba sarda proponet chi su Pianu de isvilupu regionale reconnoscat sa limba sarda e sa cultura de sos sardos comente motore de isvilupu econòmicu e gasi l’incluat cun mesuras programmàticas e econòmicas adeguadas. Custu est unu reconnoschimentu chi, a manera naturale, tocat de sustènnere cun cussos intzentivos de sos cales faeddat su programma regionale e chi ant a pòdere èssere apostivigados in sa Lege finantziària imbeniente.
Vostè at a cumprèndere, cun tzertesa, s’importu istòricu chi tenet, pro sa limba sarda, su de la reconnòschere in unu documentu de programmatzione de s’economia nostra.
Diamus torrare gràtzias si nos ais a retzire

Inoghe su testu in italianu/Qui il testo in italiano

PS - Custa lìtera est istada mandada e retzida unas chidas faghet e leat in paràula sos impinnos chi su guvernu nou de sa Regione at pigadu presentende-si pro pedire sos botos de sos sardos. Su chi su Comitadu pedit cun custa lìtera, chi no at tentu galu un'imposta, no est dinare, est un'impinnu polìticu a cunsiderare sa limba sarda e sas àteras limbas de Sardigna comente sìngiu de s'identidade. Comente at naradu su presidente de sa Regione. Comente fia narende, non b'at àpidu mancu imposta, nen pro su chi eja nen pro su chi nono. [zfp]

Nessun commento: